ΣΠΗΛΑΙΟ ΠΕΡΙΣΤΕΡΙ
ΜΕΘΑΝΑ
Το σπήλαιο Περιστέρι βρίσκεται στον δρόμο που οδηγεί από το Στενό των Μεθάνων προς το Βαθύ, σε απόσταση περίπου 1,9 χλμ. Από τη διασταύρωση του Στενού, αμέσως μετά τις ιχθυοκαλλιέργειες, βρίσκουμε στα δεξιά μας μια πινακίδα που μας οδηγεί στο σπήλαιο. Η πινακίδα τοποθετήθηκε το 2010 από τον Σύλλογο Αρσινόη και μας προειδοποιεί επίσης για τους κινδύνους και την προσέγγιση στο σπήλαιο.
Το σπήλαιο εκτιμάται ότι είναι 2,5 εκατομμυρίων ετών και ανακαλύφθηκε γύρω στο 1973, ενώ κατασκευάζονταν ο κεντρικός δρόμος. Το μήκος του σπηλαίου είναι περίπου στα 250 μέτρα. Αποτελείται κυρίως από τρεις θαλάμους. Ο πρώτος μια λίμνη, ο δεύτερος είναι γεμάτος από ογκώδες βράχια που έχουν πέσει από την οροφή και μπλοκάρουν την υποβρύχια διέλευση, ενώ στον τρίτο θάλαμο συναντάμε ξανά το υδάτινο στοιχείο. Το σπήλαιο είναι ουσιαστικά ένας υπόγειος υδροφόρος ορίζοντας.
Εξερευνήθηκε για πρώτη φορά από την σπηλαιολόγο και πρόεδρο την εποχή εκείνη της Ελληνικής Σπηλαιολογικής Εταιρείας (ΕΣΕ) κυρίας Άννας Πετροχείλου το Φεβρουάριο του 1974. Άλλες πηγές στο Διαδίκτυο αναφέρονται σε τέσσερα άτομα που εισήλθαν για πρώτη φορά στο σπήλαιο το 1973, αν και η επίσημη αναφορά (με αριθμό σπηλαιολογικού μητρώου 4325) από την εξερεύνηση που πραγματοποιήθηκε το 1974 αναφέρει ότι ο κύριος Ευάγγελος Λαζάρου εντόπισε και μπήκε στο σπήλαιο για πρώτη φορά το 1972. Κατηφόρισε τα βράχια τα οποία ξεκινάνε απο τα 20 μέτρα ύψος στην είσοδο του σπηλαίου και έφτασε στην άκρη του νερού. Δεν το ανέφερε σε κανέναν εκείνη την εποχή επειδή φοβόταν βανδαλισμούς στον χώρο, αλλά επικοινώνησε με την Εφορεία Αρχαιοτήτων στην Αθήνα στο Μοναστηράκι. Μετά από ενάμιση χρόνο επιμονής του, η Εφορεία Αρχαιοτήτων τον ενημερώνει να επικοινωνήσει με την Ελληνική Σπηλαιολογική Εταιρεία ως ο αρμόδιος φορέας για την περαιτέρω έρευνα. Επισκέφθηκε την πρόεδρο της ΕΣΕ την κυρία Πετροχείλου στις 8 Ιανουαρίου του 1974.
Το άνοιγμα του σπηλαίου βρίσκεται σε μια ανηφορική πλαγιά από ογκώδες βράχια περίπου 30 μέτρα απόσταση από τον κεντρικό δρόμο. Το πλάτος του ανοίγματος είναι 32 μέτρα ενώ το ύψος περίπου 10 μέτρα. Υπάρχει μια απότομη πλαγιά μεγάλων βράχων ύψους περίπου 20 μέτρων και απόσταση 28 μέτρων από την άκρη των υδάτων.
Όπως προαναφέρθηκε το σπήλαιο αποτελείται από 3 κύριους θαλάμους, ο πρώτος και ο τρίτος μερικώς πλημμυρισμένοι σε ορισμένα μέρη του, ενώ καλύπτεται πλήρως σε κάποια σημεία, και το μεσαίο στεγνό τμήμα που καλύπτεται από μεγάλους ογκόλιθους. Αυτά ήταν τα τμήματα που εξερευνήθηκαν πλήρως το 1974 σύμφωνα με την έκθεση. Καμία αναφορά για κατάδυση δεν γίνεται στην έκθεση σχετικά με την εξερεύνηση που πραγματοποιήθηκε στο σπήλαιο το 1974. Αν και μπορούμε να υποθέσουμε ότι είχε πραγματοποιηθεί κάποια μορφή υποβρύχιας έρευνας. Διάφορες ομάδες ανθρώπων και σύλλογοι έχουν επισκεφτεί τον χώρο τα τελευταία χρόνια και έχουν προσπελάσει τις περιοχές εκείνες του σπηλαίου που μπορεί κάποιος να κολυμπήσει στην επιφάνεια.
Πραγματοποιήσαμε κατάδυση στο σπήλαιο στις 26 Σεπτεμβρίου του 2020. Στόχος της επίσκεψής μας ήταν αρχικά να καταγράψουμε υποβρύχια πλάνα και στη συνέχεια να προσδιορίσουμε εφόσον ήταν δυνατόν αν υπάρχουν άλλα περάσματα ή διαδρομές που οδηγούν πιο βαθιά μέσα στο σπήλαιο. Κατά τη διάρκεια της κατάδυσης βρήκαμε δύο υποβρύχια τμήματα κοντά στην είσοδο του πρώτου θαλάμου (ένα προς τα αριστερά και ένα προς τα δεξιά) όπου το σπήλαιο συνεχίζει περαιτέρω. Η σήραγγα προς τα αριστερά φαίνεται να είναι εκείνη από την οποία προέρχεται μεγάλη ποσότητα είτε γλυκού νερού είτε θαλασσινού προκαλώντας έτσι το αλοκλινές που είναι ιδιαίτερα αισθητό υποβρυχίως στον πρώτο θάλαμο του σπηλαίου. Επιπλέον στον τρίτο θάλαμο υπάρχει ένας μικρός υποβρύχιος θάλαμος που έχει αρκετούς μικρούς σταλαγμίτες που αναπτύσσονται από το πάτωμα του σπηλαίου. Αυτή η περιοχή είναι προσβάσιμη μόνο υποβρυχίως με εξοπλισμό κατάδυσης. Είναι ένα πανέμορφο σπήλαιο παρά την μερική δυσκολία πρόσβασης.
ΠΗΓΗ
Το Σπήλαιον Περιστέρι, Μεγαλοχωρίου Μεθάνων, αριθμός σπηλαιολογικού μητρώου 4325, Υπό Άννας Πετροχείλου. Δελτίον Ελληνικής Σπηλαιολογικής Εταιρίας, Τόμος ΧΙΙ, Τευχος 5.
Σπηλαιοδύτες
Στέλιος Σταματάκης
Ερρίκος Κρανιδιώτης
ADDICTED2H2O
Do what you can’t